حب ذات
امام حسن عسکری علیه السلام می فرماید: كَفَاكَ أَدَباً تَجَنُّبُكَ مَا تَكْرَهُ مِنْ غَيْرِكَ(بحار الانوار، علامه مجلسی، ج 78، ص 377، ط بیروت.)
برای آداب انسانی همین بس که آنچه را که از دیگران نمی پسندی بر دیگران روا نداری.
در انسان حسی به نام حب ذات وجود دارد که به خودش، سرونوشتن، دینش، خانه و فرزند و اموال و کشور خود علاقه دارد.
خداوند این صفت را در انسان خلق کرده است تا حافظ انسان و موجب ترقی او شود.
اگر انسان به خودش علاقه نداشت زحمت برای درس خواندن و ترقی و پیشرفت را متحمل نمی شد.
حب ذات همانند موتوری است که چرخ های وجود انسان را در مسیر پیشرفت و تکامل به حرکت در می آورد.
اگر کسی خودش را دوست نداشته باشد از همه چیز رها می شود و به دنبال چیزی نمی رود.
اما باید توجه داشت که همین حب ذات اگر افراطی شود مشکلاتی ایجاد می کند. مثلا سبب می شود که انسان عیوب خود را نبیند
و یا عیوب خود را محاسن بداند و یا درباره ی دیگران کارهایی کند که حاضر نباشد در مورد خودش انجام گیرد.
اگر انسان خود و دیگران را با دو چشم ببیند این کار بر خود انسان و دیگران خطرناک است.
مشکلاتی که در جوامع وجود دارد به سبب این است که مسئولین یک کشور خود و دیگران را با دو چشم می بینند
و هرچه به نفع خودشان باشد پذیرا هستند هرچند به ضرر دیگران تمام شود.
امام علیه السلام می فرماید که انسان نباید با دو چشم متفاوت خود و دیگران را ببیند.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مکارم شیرازی
کتاب المضاربه - جلسه هفتاد و نهم - پیش نویس درس 94/11/21